آمونیوم آهن (III) سولفات ۱۲ آبه با فرمول شیمیایی NH₄Fe(SO₄)₂·۱۲H₂O یک نمک مضاعف است که به شکل کریستالهای بزرگ بنفش مایل به زرد یا قهوهای کمرنگ ظاهر میشود. این ماده بسیار جاذبالرطوبه است و در هوا به تدریج رطوبت جذب میکند؛ محلول آبی آن اسیدی قوی (pH حدود ۱-۲) است و خاصیت اکسیدکنندگی ضعیف دارد. در آب سرد به خوبی حل میشود اما در آب گرم ممکن است هیدرولیز شده و رسوب هیدروکسید آهن(III) تشکیل دهد. این ترکیب پایدار است اما در حرارت بالا آب تبلور خود را از دست میدهد و تجزیه میشود؛ در مقادیر بالا سمی است و میتواند پوست، چشم و دستگاه تنفس را به شدت تحریک کند، بنابراین باید با دستکش و ماسک کار شود.
کاربردهای اصلی:
- آزمایشگاهی: معرف برای شناسایی فنولها، تاننها و آلدهیدها، کاتالیزور در واکنشهای آلی، تیتراسیونهای کمپلکسومتری.
- صنعتی: موردیانت (گازدهنده رنگ) در رنگرزی پارچه و چرم، منعقدکننده در تصفیه آب و فاضلاب.
- تحقیقاتی: منبع یون آهن(III) در مطالعات شیمیایی، تهیه محلولهای استاندارد.
- تمیزکاری: جزء اصلی برخی پاککنندههای صنعتی و لکهبرها (به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی).